In zijn roman Zomervlucht maakt Jeroen Brouwers ons via een ingenieuze raamvertelling deelgenoot van het vastgelopen leven van de pianist en muziektheoreticus Reinier Saltsman. Het is een soort van 'midlife crisis'-roman, maar dan een die zich door zijn weergaloze stijl, geraffineerde constructie en doeltreffende metaforiek boven de clichématigheid en psychologisering verheft die dit subgenre zo dikwijls kenmerkt. Zoals het een goede Brouwers betaamt, staat ook in dit boek alles weer met alles in verband en zijn de thema's op magistrale wijze 'doorgecomponeerd'. Niet toevallig -- niets is bij Brouwers toevallig -- is Saltsman de schrijver van een beroemd werk over Die Kunst der Fuge. Wat eerst een detail lijkt -- maar niets is bij Brouwers een detail -- toont in de loop van de roman zijn thematische en formele reikwijdte. Dit boek gaat niet alleen over de fugatische patronen in een mensenleven (waarvan het tweede deel alleen bestaat uit variaties op de grondthema's), maar vertoont ook in zijn vorm, bv. door de vele spiegelingen en herhalingen, kenmerken van een complexe Bach-fuga.

Zomervlucht is binnen het fugatische oeuvre van Jeroen Brouwers een zoveelste variatie op de gekende thema's. Maar zijn gesomber over dood en liefde, soms Wagneriaans zwaar op de hand maar dan weer fris en geestig, is ook in dit boek weer zo meesterlijk tot kunst verheven dat het déjà lu-gevoel nooit gaat overheersen. Deze nieuwe druk is dus, excuseer me de jolige uitdrukking, met beide handen toe te juichen. [Koen Van Baelen] Verberg tekst

Er valt in 'Zomervlucht' bij wijze van spreken geen mus van het dak zonder dat het iets betekent. Saltsman, de achternaam van de hoofdpersoon, eens een befaamd concertpianist, auteur van een in vele talen vertaald standaardwerk over Bachs 'Kunst der Fuge', maar als componist creatief volkomen in het slop geraakt, lijkt te zijn samengesteld uit Salzburg (geboorteplaats van Mozart) en Schumann (de krankzinnig geworden componist die door vingerverlamming geen pianist kon worden). De mooie zwarte pianiste met wie hij in New York, waar hij op uitnodiging van zijn oude studievriend Jef Doornik een lezing geeft, een kortstondige verhouding beleeft, heet Mariëlle Vargas (naar de beroemde tekenaar van de Esquire-girls Alberto Vargas?), maar noemt hij eenmaal Clara (voornaam van Schumanns vrouw, de pianovirtuoze). De roman wemelt ook van de spiegeleffecten: de voornaam van de musicus (Reinier), een foto van de kleine Reinier op de arm van zijn eveneens Reinier geheten grootvader op wie hij thans sprekend lijkt, etc. Een boek waar al lezende heel wat uit te halen valt. Paperback; kleine druk. Verberg tekst